بسمه تعالی
راهکارهای تحصیل نشاط[۱]
عوامل مادی نشاط (۱)
استفاده بوی خوش
عَنِ النَّبِی صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ: «الطِّیبُ یَسُرُّ؛ بوی خوش، شادی می آفریند.[۲]»
قَالَ عَلِیٌّ عَلَیهِ السَّلَام: «الطِّیبُ نُشرَةٌ؛ بوی خوش، شادی آور است.[۳]»
استفاده از قوه بویایی و استشمام بوهای خوش، برای فرح بخشی و زندگی با نشاط معجزه می کند. بوهای مطبوع و استشمام عطر و گل و گلاب، مغز و اندیشه و روح و روان انسان را تقویت و نوسازی می نماید و منشأ آثار مثبت و فرح انگیزی در درون انسان خواهد شد. همچنانکه بوی تعفن تنفرزا عامل کسالت و تنگی دل و خستگی خواهد بود.
از جمله دستورات تأکید شده پیامبر صلی الله علیه و آله، استفاده از عطر در زندگی فردی و محیط خانواده و معاشرت های اجتماعی است. در قانون گذاری اسلام، جهت ترغیب و بهره مندی هر چه بیشتر از مواهب عبادات، بر استفاده از عطر برای ورود به نماز و حضور در مساجد تأکید شده است و این به خاطر فرهنگ سازی و ترغیب مؤمنین برای ساختن و داشتن جامعه ای با نشاط است.
در بُعد فردی، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند: استفاده از بوی خوش، موجب تقویت عقل شده و سلول های مغز را فعال و توانمند می سازد.[۴]
در گفتار و سیره پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام نیز سنت رایج و عادت مثبت دائمی آنان، استفاده از عطر و گلاب و بوییدن گل های معطر بوده است، تا آن جا که نبی مکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
«مَن أرَادَ أن یَشَمَّ رِیحِی فَلیَشَمَّ الوَردَ الأحمَر؛ هر کس می خواهد بوی من را استشمام کند، گل سرخ را ببوید.[۵]»
عَن أبِی عَبدِ اللهِ عَلَیهِ السَّلام: «العِطرُ مِن سُنَنِ المُرسَلِینَ؛ عطر زدن از شیوه پیامبران است.[۶]»
علاوه بر گل ها و عطر ها، می توان از بوی های خوش در موارد دیگر نیز استفاده نمود:
- معطر کردن محیط و دود کردن کُندر، اسپند و استفاده از سایر خشبو کننده های طبیعی؛
- دود دادن به لباس ها
«عَن أبِی عَبدِ اللهِ عَلَیهِ السَّلام: یَنبَغِی لِلرَّجُلِ أن یُدَخِّنَ ثِیابَهُ إذا کاَنَ یَقدِر؛ شایسته است که انسان هر وقت بتواند، جامه خود را دود (معطر) دهد.»
- استفاده از نوشیدنی های معطر، مانند حِل، بید مشک، شکوفه نارنج و گلاب؛
- بوییدن زن و فرزند؛ چرا که در روایات از زن و دختر به ریحانه یاد می کنند و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، حضرت زهرا سلام الله علیها و حسنین را می بوییدند؛
- بوییدن میوه های معطر و خوردنی ها معطر قبل از خوردن؛
- بوئیدن تربت مقدس امام حسین علیه السلام؛
- مطبوع سازی هوای محیط زندگی و تنفس کردن در هوای آن.
[۱] برگرفته از کتاب «احساس خوب» به قلم حجة الاسلام و المسلمین نیلی پور.
[۲] صحیفة الإمام الرضا علیه السلام، ص ۷۲.
[۳] عیون أخبار الرّضا علیه السلام، ج۲، ص ۴۰.
[۴] الطِّیبُ یَشُدُّ القَلب. (الکافی (ط- دار الحدیث)، ج ۱۳، ص ۱۹۲)
[۵] مکارم الاخلاق، ص ۴۴.
[۶] الکافی (ط- الإسلامیة)، ج ۶، ص ۵۱۰.