سیره امام صادق علیه السلام در آیینه احادیث

امام کاظم علیه‏ السلام فرمودند:
کانَ لاَِبى ‏عَبْدِاللّه‏ِ علیه‏ السلام مِشْطٌ فیالْمَسْجِدِ یَتَـمَشَّـطُ بِـهِ اِذا فَـرَغَ مِنْ صَـلاتِهِ.
امام صادق علیه‏ السلام در مسجد شانه ‏اى داشت که چون از نماز فارغ مى ‏شد با آن موى خود را شانه مى ‏زد.
بحارالانوار ۷۶: ۱۱۶ ح ۲

امام کاظم علیه‏ السلام فرمودند:
کانَ یُعْرَفُ مَوْضِعُ سُجُودِ أَبی عَبْدِاللّه‏ِ علیه‏ السلام بِطیبِ ریحِهِ.
جایگاه سجده امام صادق علیه‏ السلام از بوى خوش آنجا شناخته مى‏شد.
کافى ۶: ۵۱۱ ح ۱۱

امام کاظم علیه‏ السلام فرمودند:
اِنّا اُصِبْنا بِاِسماعیلَ فَصَبَرنا فَاصْبِرْ کَما صَبَرْنا اِنّا اِذا أَرَدْنا أَمْرا وَ أَرادَ اللّه‏ُ أَمْرا سَلَّمْناهُ لاَِمْرِاللّه‏ِ.
پدرم به من فرمود براى تعزیت و تسلیت گفتن به مفضّل (یکى از یاران حضرت) پیش او بروم و به او بگویم: ما چون با مرگ اسماعیل (فرزند آن حضرت) روبرو شدیم، صبر کردیم. اکنون تو نیز چون ما صبر پیشه کن. ما چون خواهان امرى باشیم و خدا امر دیگرى را بخواهد تسلیم امر خدا مى‏شویم.
مشکاة الانوار: ۲۸

حماد بن عثمان (از یاران امام صادق علیه‏ السلام) مى‏گوید:
رَأَیْتُ أَباعَبْدِاللّه‏ِ علیه‏ السلام یَجْلِسُ فى بَیْتِهِ عِنْدَ بابِ بَیْتِهِ قِبالَةَ الْقِبْلَةِ.
امام صادق علیه‏ السلام را مى‏دیدم که در خانه‏اش جلوى درِ اتاق رو به قبله مى‏نشست.
مشکاة الانوار: ۲۰۶

امام صادق علیه‏ السلام فرمودند:
مَا اتَّخَمْتُ قَطُّ وَ ذلِکَ أَنّی لَمْ أبْدَأْ بِطَعامٍ اِلاّ قُلْتُ بِسْمِ اللّه‏ِ وَ لَمْ أَفْرَغْ مِنْ طَعامٍ اِلاّ قُلْتُ أَلْحَمْدُ لِلّهِ.
هرگز هضم غذا بر من مشکل نشده است، زیرا هیچ گاه شروع به غذا نکردم مگر اینکه «بسم ‏اللّه‏»گفتم و هیچ گاه از غذا خوردن فارغ نشدم مگر آنکه «الحمد للّه‏» گفتم.
وسائل الشیعه ج ۱۶ ص ۵۸۶ ح ۷

معاویه بن عمار (از اصحاب امام صادق علیه‏ السلام) مى‏گوید:
رَأیْتُ أَبـاعَبْدِاللّه‏ِ علیه‏ السلام یَخْتَضِبُ بِالَحنّاءِ خِضابا قانِیا.
امام صادق علیه‏ السلام را دیدم که موى خویش را با حناى پررنگى حنا بسته است.
بحارالانوار ج ۴۷ ص ۴۶ ح ۶۵

مفضل (یکى از یاران امام صادق علیه‏ السلام) مى‏گوید از آن حضرت شنیدم که مى‏فرمودند:
ما مِنْ طَعامٍ اکُلُهُ اِلاّ وَ أَنَا أَشْتَهى أَنْ یُشْرِکَنى فیهِ اِنْسانٌ…
هیچ غذایى نمى‏خورم مگر این که دوست دارم انسان دیگرى نیز در خوردن غذا با من همراه شود.
کافى ج ۶ ص ۳۵۳ ح ۶

حفص بن غیاث مى‏گوید امام صادق علیه‏ السلام فرمودند:
یا حَفْصُ ما مَنْزِلَةُ الدُّنْیا مِنْ نَفْسى اِلاّ بَمَنْزَلَةِ الْمَیْتَةِ اِذا اضْطَرَرْتُ اِلَیْها أَکَلْتُ مِنها.
اى حفص موقعیّت دنیا در نزد من همانند مردارى است که چون ناچار شوم از آن استفاده مى‏کنم.
وسائل الشیعه ۱۶: ۳۱۲ ح ۶

ابى خدیجه (از راویان حدیث) مى‏گوید:
اَنَّهُ کانَ [أَبى عَبْدِاللّه‏ِ علیه‏ السلام] یَجْلِسُ جِلْسَةَ الْعَبْدِ وَ یَضَعُ یَدَهُ عَلى الاَْرْضِ وَ یَاکُلُ بِثَلاثِ أَصابِعَ.
امام صادق علیه‏ السلام همچون بردگان (با تواضع تمام) مى‏نشست و دست خویش را بر زمین مى‏نهاد و با سه انگشت غذا مى‏خورد.
کافى ۶: ۲۹۷ ح ۶

مالک (پیشواى فرقه مالکیه اهل سنت) مى‏گوید:
وَ لَقَدْ کُنْتُ أَرى جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ علیهماالسلام وَ کانَ کَثیَر الدِّعابَةِ وَ التَبَسُّمِ.
من هماره امام صادق علیه‏ السلام را مى‏دیدم و آن حضرت بسیار اهل مزاح و تبسم بود.
بحارالانوار ۱۷: ۳۲ ح ۱۴

امام صادق علیه‏ السلام فرمودند:
اِنَّ ضارِبَ عَلِىٍّ علیه‏ السلام بِالسَّیفِ وَ قاتِلَهُ لَوْ ائْتَمَنَى وَ اسْتَنْصَحَنى وَ اسْتَشارَنى ثُمَّ قَبِلْتُ ذلِکَ مِنْهُ لأَدَّیْتُ اِلَیْهِ الأمانَةَ.
اگر آنکه با شمشیر به على علیه‏ السلام ضربه زد و او را کشت مرا امین خود بداند و از من خیرخواهى و مشورت جوئى نماید و من حاضر به امانت‏دارى و مشورت او شوم همانا امانت را نسبت به او رعایت خواهم نمود.
کافى ۵: ۱۳۳ ح ۵

امام صادق علیه‏ السلام فرمودند:
اِنّى لاَُسارِعُ اِلى حاجَةِ عَدُوّى خَوْفا أَنْ أَرُدَّهُ فَیَستَغْنَى عَنّی.
من با شتاب نیاز دشمن را بر آورده مى‏سازم از بیم آن که مبادا او را رد کنم و او از من بى‏ نیاز شود.
بحارالانوار ۷۸: ۲۰۷ ح ۶۴

امام صادق علیه‏ السلام (به شیعیان) فرمودند:
اِنّى وَاللّه‏ِ ما امُرُکُمْ اِلاّ بِما نَأمُرُ بِهِ أَنْفُسَنا فَعَلَیْکُمْ بِالْجِّدِ وَ الاِْجْتِهادِ.
به خدا سوگند من شما را به چیزى دستور نمى‏دهم مگر که خود را نیز بدان فرمان مى‏دهم پس بر شما باد که تلاش و کوشش کنید.
وسائل الشیعه ج ۱۲ ص ۱۲ ح ۸

حفص بخترى (یکى از اصحاب امام صادق علیه‏ السلام) مى‏گوید:
اَنَّهُ کانَ [أَبى عَبْدِ اللّه‏ِ علیه‏ السلام ] یَحْضُرُ الرَّمْىَ وَ الرِهانَ…
امام صادق علیه‏ السلام در مسابقه تیراندازى و اسب سوارى حاضر مى‏شد.
وسائل الشیعة ج ۱۳ ص ۳۴۸ روایت ۴

امام صادق علیه‏ السلام فرمودند:
اِنّى لاََعْمَلُ فى بَعْضِ ضِیاعى حَتّى أَعْرَقَ وَ اِنَّ لى مَنْ یَکْفینى لِیَعْلَمَ اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ أَنّى أَطْلُبُ الرِّزْقَ الْحَلالَ.
من در برخى زمینهاى کشاورزیم کار مى‏کنم تا عرق مى‏کنم، در حالى که افرادى هستند که به جاى من کار کنند و مرا از کار کردن بى‏نیاز کنند، ولى من کار مى‏کنم تا خداوند بزرگ بداند که من براى روزى حلال تلاش مى‏کنم.
وسائل الشیعه ۱۲: ۲۳ ح ۸

هشام بن سالم (از یاران امام صادق علیه‏ السلام) مى‏گوید:
کانَ أَبُوعَبْدِاللّه‏ِ علیه‏ السلام اِذا اعتَّمَ وَ ذَهَبَ مِنَ اللَّیْلِ شَطْرُهُ أَخَذَ جِرابا فیهِ خُبْزٌ وَ لَحْمٌ وَ الدَّراهِمُ فَحَمَلَهُ عَلى عُنُقِهِ ثُمَّ ذَهَبَ اِلى اَهْلِ الْحاجَةِ مِنْ أَهْلِ الْمَدینَةِ فَقَسَّـمَهُ فیهِمْ وَ لا یَعْرِفُونَهُ فَلّما مَضى أَبُوعَبـْدِ اللّه‏ِ علیه‏ السلام فَقَدُوا ذلِکَ فَعَلِمُوا أَنَّهُ کانَ أَبُوعَـبْدِاللّه‏ِ علیه‏ السلام.
چون پاره‏اى از شب مى‏گذشت امام صادق علیه‏ السلام کیسه‏اى انباشته از پول و نان و گوشت بر دوش مى‏کشید و به سراغ نیازمندان شهر مدینه مى‏رفت و آن را بین آنان تقسیم مى‏کرد و آنها هیچ گاه او را نمى‏شناختند و چون امام علیه‏ السلام درگذشت و این بخشش‏ها قطع شد فهمیدند آن شخص امام صادق علیه‏ السلام بوده است.
کافى ۴: ۸ ح ۱، بحار الانوار ۴۷: ۳۸ ح ۴۷

امام صادق علیه‏ السلام فرمودند:
اِنّی اِذا سافَرْتُ فى شَهْرِ رَمَضانَ ما آکُلُ اِلاّ الْقُوتَ وَ ما أَشْرَبُ کُلَّ الرَّىِّ.
هرگاه در ماه رمضان به مسافرت مى‏روم[به احترام ماه رمضان اگر چه مسافرم و روزه بر من واجب نیست ولى] جز به اندازه رمق داشتن غذا نمى‏خورم و هرگز از آب در حدّ سیراب شدن نمى‏نوشم.
وسائل الشیعه ۷: ۱۴۷ ح ۵

امام صادق علیه‏ السلام چون روزه مى‏داشت گیاهان و گلهاى خوشبو را نمى‏بویید. از آن حضرت در این باراه سوال کردم فرمودند:
اَکْرَهُ أَنْ أَخْلِطَ صَوْمى بِلَذَّةٍ.
دوست ندارم که روزه خود را با لذت بیامیزم.
من لایحضره االفقیه ۲: ۱۱۴ ح ۱۸۸، وسائل الشیعه ج ۷: ۶۷ ح ۱۵

امام صادق علیه‏ السلام چون روزه مى‏گرفت بوى خوش به کار مى‏برد و مى‏فرمود:
اَلطّیبُ تُحْفَةُ الصّائِم.
بوى خوش هدیه روزه‏دار است.
کافى ۴: ۱۱۳ ح ۳، من لایحضره الفقیه ۲: ۱۱۲ ح ۱۸۷۲

امام صادق علیه‏ السلام چون از پیامبر خدا صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله یاد مى‏کرد مى‏گفتند:
بِأَبى وَ أُمّى وَ نَفْسى وَ قَوْمى وَ عِتْرَتى.
پدرم، مادر، جانم، قبیله و خاندانم فداى او باد.
تفسیر البرهان ۱: ۳۰۷ ح ۴

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

فهرست